Hayrı yalnızca Yüce Allah bilebileceğinden konuyla ilgili bazı ayetlerin meallerini incelemek gerekir:
Bunlardan ilki Bakara suresi 216. ayettir:
“Olur ki siz bir şeyden hoşlanmazsınız, hâlbuki hakkınızda o bir hayırdır. Ve olur ki bir şeyi seversiniz, hâlbuki hakkınızda o bir şerdir. Allah bilir, siz bilmezsiniz.” (Bakara, 2/216).
Al-i İmran suresi 29. ayet:
“Yerde ve göklerde olan her şeyi bilir.” (Âl-i İmran, 3/29).
Hud suresi 6. ayet:
“Yeryüzünde hiçbir canlı yoktur ki rızkı Allah’a ait olmasın. (Allah) Onun durduğu ve emanet bırakıldığı yeri bilir. Bunların hepsi apaçık bir kitaptadır.” (Hûd, 11/6).
Taha suresi 110. ayet:
“Allah, onların geçmişlerini de, geleceklerini de bilir; onlar ise O’nu ilmen ihata edemez.” (Tâhâ, 20/110).
Alak suresi 5. ayet:
“Allah, insana bilmediklerini öğretti.” (Alak, 96/5).
Enam suresi 59. ayet:
“Gaybın anahtarları O’nun katındadır; onları ancak O bilir. O, karada ve denizde olan her şeyi bilir.” (En’am, 6/59).
Kehf suresi 110. ayet:
“Rabbimin sözlerini yazmak için denizler mürekkep olsa, bir o kadarını da katsak, Rabbimin sözleri tükenmeden denizler tükenirdi.” (Kehf, 18/110).
Günümüzde dilimize bir şekilde “her şeyde vardır bir hayır” şeklinde bir deyim girmiştir. Her şeyde bir hayrın olup olmaması bu cümleden neyin kastedildiğine bağlı bir durumdur. Günah işleyecek bir kimsenin her şeyde vardır bir hayır diyerek günah işlemeye gitmesi gibi bir olay mümkün olmadığı gibi, günah işlemenin bir hayrı ortaya çıkarması da söz konusu değildir. Ancak o günah bir insana tövbe etmeyi öğretiyor ve başka günahlara girmemeyi engelliyorsa netice itibarıyla o günahın işlenmesinin sonunda bir hayır olduğu söylenebilir. Bunu “Günah işlemek hayırlıdır.” diye anlamamak gerekir.
Örneğin şeytanın yaratılması şer değildir ancak şeytana uymak şerdir. Bunu ateş gibi düşünebiliriz; ateşin yaratılması şer değildir, ateşi yararlı işlerimizde kullanırız. Bu yararlı şeylerin dışında ateş elimizi yaktığında ateş şermiş deme sansımız var mı?
Bazen gerçekleşen bazı olaylara bizim hiçbir müdahalemiz olmaz, işte bu durumlarda, vardır bunda da bir hayır, deriz. Bu düşünce şekli Cenab-ı Allah “insanları nasıl olayın içerisine düşürürse düşürsün, nasıl sonuca çıkarırsa çıkarsın mutlaka sonunda faydalı, sevaplı ve hayırlı bir tercihi takdir etmiştir” düşüncesinden ileri gelmiştir.
Evet, Allah bizim için daima en iyisini takdir edeceğine göre Onun hakkında kötü düşünüp içimizi karartmak yerine her olayın iyi yönlerine bakıp, güzel düşünüp ömrümüzü güzellikler içerisinde geçirmeliyiz. Bu nedenle kötü gibi görünen tüm olaylarda dahi, vardır bunda bir hayır, diyerek olayın içerisindeki güzelliğe yönelmeliyiz ve olayın hayırlı bir şekilde sonuçlanacağına inanmalıyız. Bir Müslüman’a yakışacak davranış şekli budur. Böyle davrandığında daha kötü şeyleri yapmanın önüne geçeceğinden, bu durumda bir hayra vesiledir. Onun takdir ettiklerini güzel düşünmek dahi hayra çıkarır insanı…